بسیاری از افراد در سراسر جهان به بیماری های مختلف پوستی از جمله اگزما مبتلا هستند. اگرچه اگزما معمولاً با کرم های دارویی، داروهای خوراکی و حتی آمپول درمان می شود، افرادی که به این عارضه مبتلا هستند معمولاً به دنبال راهی طبیعی تر برای تسکین علائم خود می باشند.
خوشبختانه، تحقیقات نشان داده است که تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی، در بسیاری از موارد می تواند به درمان اگزما کمک کنند. روغن ماهی به دلیل داشتن خواص ضد التهابی قدرتمند، مکمل مناسبی برای بسیاری از افراد مبتلا به اگزما است. با این حال، ممکن است از خود بپرسید که آیا روغن ماهی برای درمان اگزما مفید است و مصرف این مکمل واقعا به درمان این بیماری مزمن پوستی کمک می کند؟
این مقاله به بررسی اثربخشی مصرف روغن ماهی برای درمان اگزما می پردازد.
اگزما چیست؟
این بیماری مزمن بوده و به طور معمول در سنین پایین شروع می شود. اگزما علائم نامطلوبی ایجاد می کند که می تواند بر کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارند، از جمله خارش شدید، خشکی و قرمزی پوست. همچنین می تواند منجر به ایجاد ترک پوستی و ضایعات پوستی گردد که از خود مایع تراوش می کنند. این علائم به طور معمول در دوره اوج بیماری بروز پیدا کرده و پس از آن بهبود می یابند. همچنین می توانند منجر به اختلالات خواب، تغییرات خلق و مشکلات عزت نفس شوند. یک مطالعه که بر بزرگسالان ایالات متحده انجام گرفت، نشان داد که ابتلا به اگزما به طور قابل توجهی احتمال بروز علائم افسردگی و پریشانی شدید روانی را افزایش می دهد.
تحقیقات فعلی نشان می دهد که اگزما یک بیماری چند عاملی است. تصور می شود ناهنجاری های موجود در سد پوستی، بی نظمی سیستم ایمنی بدن، ژنتیک و قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی در این امر نقش مهمی دارند.
روغن ماهی چگونه به افراد مبتلا به اگزما کمک می کند؟
در درمان اگزما هدف، کنترل و تسکین علائم و جلوگیری از عود بیماری است. جلوگیری از التهاب، هدف اصلی در درمان اگزما می باشد، زیرا این بیماری، یک اختلال التهابی پوستی در نظر گرفته می شود. التهاب یک واکنش ایمنی طبیعی است که می تواند در برابر بیماری و عفونت از بدن محافظت کند. با این حال، التهاب مزمن می تواند اثرات بدی بر سلامتی بگذارد، از جمله افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری ها.
روغن ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است که به دلیل خواص ضد التهابی، قدرتمند شناخته شده است. چربی های امگا ۳ اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA) و اسید دوکوزا هگزانوئیک (DHA)، از چندین طریق از جمله مهار تولید پروتئین های التهابی با ایجاد التهاب، مقابله می کنند.
اگرچه تحقیقات روی این موضوع همچنان کامل نشده است، بسیاری از مطالعات نشان داده اند که مکمل روغن ماهی، برای افرادی که به سایر بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید و بیماری التهابی روده (IBD) مبتلا هستند، مفید است. با توجه به پتانسیل ضد التهابی قوی روغن ماهی، برخی مطالعات نشان داده اند که این مکمل، ممکن است اگزما را نیز درمان کند، اگرچه برای اثبات این مزیت بالقوه به مطالعات بزرگتری نیاز است.
آیا روغن ماهی علائم اگزما را کاهش می دهد؟
برخی تحقیقات در مورد بررسی اثرات مکمل های روغن ماهی بر اگزما، یافته های امیدوار کننده ای را نشان داده اند. با این حال، لازم به ذکر است که در این زمینه، اطلاعات کافی در دسترس نیست و مطالعات بیشتری لازم است. یک بررسی انجام شده در سال ۲۰۱۲، شامل ۳ مطالعه در مورد مکمل های روغن ماهی و اگزما نشان داد که درمان با روغن ماهی، به طور قابل توجهی کیفیت زندگی افراد مبتلا به اگزما را بهبود می بخشد و خارش را در آنها کمتر می کند.
با این حال، توجه به این نکته حائز اهمیت است که محققان اذعان داشتند که برای اطمینان از تاثیر روغن ماهی برای درمان اگزما، نیاز به انجام مطالعات بزرگتر است. یک مطالعه قدیمی از سال ۲۰۰۲ که شامل ۲۲ بیمار بستری مبتلا به اگزما بود، نشان داد که تزریق درمانی روغن ماهی برای درمان اگزما، در مقایسه با تزریق روغن سویا، منجر به بهبود قابل توجهی در شدت اگزما می گردد.
مطالعه ۱۶ هفته ای دیگری در افراد مبتلا به اگزمای متوسط تا شدید نشان داد که مصرف مکمل روزانه حاوی چربی های امگا ۳، به همراه چربی های امگا ۶، روی، ویتامین E و مولتی ویتامین، بیش از ۵۰ درصد از شدت اگزما در حدود ۸۰ درصد از شرکت کنندگان را کاهش می دهد. به خاطر داشته باشید که چربی های امگا ۳ تنها یکی از اجزای این درمان بودند، بنابراین معلوم نیست که اگر از روغن ماهی به تنهایی استفاده می شد، باز هم تأثیر مشابهی داشت یا نه.
مطالعات حیوانی نیز نتایج مثبتی را نشان داده است. یک مطالعه بر جوندگان نشان داد موش هایی که مبتلا به اگزما هستند و به مدت ۳۰ روز از راه خوراکی با روغن ماهی تغذیه می شوند، بهبود قابل توجهی در آبرسانی پوست و کاهش رفتار خاراندن دارند. علاوه بر این، مطالعه دیگری بر روی موش ها نشان داد که درمان با DHA و EPA باعث کاهش شدت اگزما و کاهش سطح پروتئین های التهابی و ایمونوگلوبولین E (IgE) می گردد.
بخاطر داشته باشید که همه مطالعات نتایج مثبتی را نشان نداده اند و برای درک بهتر چگونگی اثرگذاری روغن ماهی برای افراد مبتلا به اگزما، به تحقیقات بیشتری نیاز است. روغن ماهی ممکن است از بروز اگزما در نوزادان و کودکان جلوگیری کند. مطالعات نشان داده است که مصرف مکمل های روغن ماهی در دوران بارداری می تواند از بروز اگزما در نوزادان و کودکان جلوگیری نماید. در یک مطالعه، زنان باردار به طور متوسط از هفته ۲۵ بارداری به بعد و ماه ۳-۴ شیردهی، به ترتیب ۱.۶ و ۱.۱ گرم EPA و DHA مکمل مصرف نمودند.
نتایج نشان داد که نوزادان مادرانی که از این مکمل استفاده می کنند در مقایسه با گروه کنترل، در طی سال اول زندگی تا ۱۶٪ خطر ابتلا به اگزما کمتری دارند. در مطالعه دیگری، نشان داده شد که خطر ابتلا به اگزما در نوزادان زنانی که از هفته بیست و یکم بارداری تا زمان زایمان
۹۰۰ میلی گرم از ترکیب DHA و EPA از روغن ماهی مصرف نمودند، در مقایسه با نوزادان مادرانی که دارونما دریافت کرده بودند، ۵ درصد کمتر است.
علاوه بر این، بررسی انجام شده از ۸ مطالعه که شامل ۳۱۷۵ کودک بود، کاهش واضحی در ابتلا به اگزما را در نوزادان و کودکانی که تا ۳۶ ماهگی مادران آنها در طول بارداری از روغن ماهی استفاده کرده بودند، در مقایسه با گروه کنترل، نشان داد. با این حال، همه مطالعات اثرات مفیدی را مشاهده نکرده اند، مطالعه دیگری نشان داده است که مصرف مکمل روغن ماهی در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به اگزما را در کودکان افزایش دهد. واضح است که قبل از اینکه مکمل های روغن ماهی در دوران بارداری به عنوان راهی برای کاهش اگزمای دوران کودکی توصیه شود، تحقیقات بیشتری لازم است.